Maharashtra Tourism: महाराष्ट्रातील पर्यटनस्थळांमध्ये महाबळेश्वर, लोणावळा, माथेरान हे हिल स्टेशन नेहमीच चर्चेत असतात. मात्र, महाराष्ट्रात असे अनेक हिल स्टेशन्स आहेत जे पर्यटकांच्या नजरेतून दुर्लक्षित राहिले आहेत. त्यापैकी एक म्हणजे नंदुरबार जिल्ह्यातील तोरणमाळ.
तोरणमाळ हे महाराष्ट्रातील दुसऱ्या क्रमांकाचे थंड हवेचे ठिकाण आहे. समुद्रसपाटीपासून 1143 मीटर उंचीवर वसलेले हे ठिकाण सातपुडा पर्वतरांगांमध्ये आहे. तोरणमाळ हे निसर्गसौंदर्याने नटलेले ठिकाण आहे. येथील हिरवेगार डोंगर, खोल दऱ्या, धबधबे, तलाव यामुळे पर्यटकांना मोहून टाकतात.
तोरणमाळला जाण्यासाठी रस्ते, रेल्वे आणि विमान या सर्व मार्गांनी जाता येते. रस्त्याने धुळ, नंदुरबार आणि शहादा ते तोरणमाळपर्यंत बससेवा उपलब्ध आहे. रेल्वेने नंदुरबार आणि दोंडाई हे जवळचे रेल्वे स्थानक आहे. विमानाने औरंगाबादला पोहोचल्यानंतर तेथून बस किंवा टॅक्सीने तोरणमाळला जाता येते.
तोरणमाळला भेट देण्याचा सर्वोत्तम काळ हा ऑक्टोबर ते मे महिन्याचा आहे. या काळात येथे थंड हवामान असते. तोरणमाळला “तोरणाची झाडे” असल्याने या ठिकाणाचे नाव “तोरणमाळ” पडले आहे. येथे अनेक औषधी आणि बहुपयोगी वनस्पती आढळतात. तसेच, येथे सीताखाई पाँईट, यशवंत तलाव, सातपायरी घाट, कमळ तलाव, सनसेट पॉइंट, औषधी वनस्पती उद्यान, लेघापाणी उद्यान व गुफा, यांसारखी अनेक पर्यटन स्थळे आहेत.
सीताखाई पाँईट हे तोरणमाळचे एक प्रमुख आकर्षण आहे. येथून दिसणाऱ्या खोल दऱ्या आणि धबधब्यांचा मनमोहक नजारा पाहण्यासाठी पर्यटक गर्दी करतात. यशवंत तलाव हे एक नैसर्गिक तलाव आहे. या तलावात बाराही महिने पाणी असते. येथे विहारासाठी स्वयंचलित बोटींची सेवा उपलब्ध आहे.
तोरणमाळला जाण्याचा योग्य काळ हा ऑक्टोबर ते मे महिन्याचा आहे. या काळात येथे खूप जास्त थंडी पडते. नंदुरबार, शहादा, धुळ या शहरांमधून तोरणमाळला जाण्यासाठी बस सेवा उपलब्ध आहे. नंदुरबार आणि दोंडाई हे जवळचे रेल्वे स्थानक आहे.