Pune : केवळ 25 मिनिटांत मुंबईहून पुण्याला पोहचणार; भारतातील सर्वात मोठा प्रकल्प, जपानी टेक्नॉलॉजीही झाले फेल

Pune : जपानसारख्या टेक्नॉलॉजीमध्ये अग्रेसर असलेल्या देशालाही मागे टाकण्याच्या मार्गावर भारत आहे. जगभरातील सर्वात शक्तिशाली मानल्या जाणाऱ्या एका प्रकल्पावर भारतासह अनेक देश काम करत आहेत, आणि यात भारताने मोठे यश मिळवले आहे. हा प्रकल्प म्हणजे हायपरलूप ट्रेन, जी विमानापेक्षाही वेगवान असून मुंबई ते पुणे हे अंतर केवळ 25 मिनिटांत पार करू शकेल. हा प्रकल्प प्रत्यक्षात अंमलात आला तर भारताच्या वाहतूक क्षेत्रात एक नवीन युग सुरू होईल.
भारतीय रेल्वे हे जगातील चौथ्या क्रमांकाचे सर्वात मोठे रेल्वे नेटवर्क आहे, जे देशाच्या कानाकोपऱ्यात पसरले आहे. रेल्वे हे दळणवळणाचे एक जलद आणि सोयीस्कर माध्यम असल्याने दररोज लाखो लोक याचा वापर करतात. सध्या भारतातील सर्वात वेगवान ट्रेन म्हणजे वंदे भारत एक्सप्रेस, तर लवकरच बुलेट ट्रेन सुरू होणार आहे. त्याचबरोबर, हायपरलूप ट्रेनच्या संशोधनावरही भारतात काम चालू आहे.
हायपरलूप ट्रेन ही एक अत्याधुनिक संकल्पना आहे, ज्यामुळे विमानापेक्षाही वेगवान प्रवास शक्य होईल. ही संकल्पना 2013 मध्ये एलोन मस्क यांनी मांडली होती. त्यांनी लॉस एंजेलिस ते सॅन फ्रान्सिस्को दरम्यान न थांबता प्रवास करण्यासाठी हायपरलूपची कल्पना सादर केली होती. त्यानंतर, भारतासह जपानसारख्या अनेक देशांनी या प्रकल्पावर काम सुरू केले. यात भारताने मोठे यश मिळवले आहे.
भारताच्या टेक्नॉलॉजीमुळे जपानसारखा देशही थक्क झाला आहे. हायपरलूप ट्रेनच्या चाचणीसाठी भारतात 410 किलोमीटर लांबीचा ट्रॅक तयार करण्यात आला आहे. रेल्वेमंत्री अश्विनी वैष्णव यांनी या ट्रॅकचा व्हिडिओ सोशल मीडियावर शेअर केला होता. हा ट्रॅक भारतीय रेल्वे आणि आयआयटी मद्रास यांनी मिळून तयार केला आहे. या प्रकल्पावर ‘अविष्कार’ या स्टार्टअपद्वारे काम चालू आहे.
भारतातील पहिली हायपरलूप ट्रेन मुंबई ते पुणे दरम्यान धावणार असल्याची चर्चा आहे. हा प्रकल्प पूर्ण झाल्यानंतर मुंबई ते पुणे हे अंतर केवळ 25 मिनिटांत पार करता येईल, जेव्हा सध्या यासाठी 3 ते 4 तास लागतात. हायपरलूप ट्रेनच्या पॉडमध्ये एकावेळी 24 ते 28 प्रवासी बसू शकतील.
हायपरलूप ट्रेन ही एक अत्यंत वेगवान ट्रेन आहे, जी व्हॅक्यूम ट्यूबमध्ये चुंबकीय तंत्रज्ञानाच्या मदतीने धावते. ट्यूबमध्ये घर्षण नसल्यामुळे ही ट्रेन ताशी 1100 ते 1200 किलोमीटर वेगाने धावू शकते. भारतीय रेकॉर्डनुसार, हायपरलूपचा कमाल वेग 600 किमी प्रतितास आहे. ही ट्रेन पूर्णपणे प्रदूषणमुक्त आहे आणि विजेचा खर्चही कमी आहे. बुलेट ट्रेनपेक्षा हायपरलूप ट्रेन जास्त वेगवान आहे, ज्यामुळे दिल्ली ते पाटणा हे अंतर 1 तासापेक्षा कमी वेळात पार करता येईल.
2019 मध्ये, देवेंद्र फडणवीस यांनी मुख्यमंत्री म्हणून अमेरिकेतील हायपरलूप कंपनीच्या चाचणी केंद्राला भेट दिली होती. आता महायुती सरकार सत्तेवर असताना, फडणवीस पुन्हा मुख्यमंत्रीपदी आहेत आणि या प्रकल्पाला गती देण्यासाठी प्रयत्न करत आहेत. हायपरलूप प्रकल्पाच्या अंमलबजावणीमुळे भारताच्या वाहतूक क्षेत्रात एक नवीन क्रांती घडू शकते.