केरळमधील अलप्पुझा येथे दूषित पाण्यात राहणाऱ्या मुक्त असणाऱ्या अमीबामुळे १५ वर्षांच्या मुलाचा मृत्यू झाला. गुरुदत्त नावाचा हा मुलगा दहावीचा विद्यार्थी होता. त्याला प्राथमिक अमीबिक मेनिंगोएन्सेफलायटीस म्हणजेच पीएएम संसर्ग झाला होता. त्यामुळे गुरुदत्तला ताप आणि झटके येत होते. तपासणीत केल्यावर अमिबाचा संसर्ग आढळून आला.
राज्याच्या आरोग्य मंत्री वीणा जॉर्ज यांनी शुक्रवारी मुलाच्या मृत्यूची माहिती दिली. यासोबतच लोकांनी दूषित पाण्यात आंघोळ करणे टाळावे, असा इशारा देण्यात आला आहे, कारण हा अमिबा नाकातून शरीरात प्रवेश करतो. गुरु दत्त यांना १ जुलैपासून अलप्पुझा मेडिकल कॉलेज रुग्णालयात दाखल करण्यात आले होते.
पानवली येथील झर्‍यात आंघोळ केल्यावर तो या अमिबाच्या चपेट मधी आला होता. आरोग्य मंत्री वीणा जॉर्ज यांनी सांगितले की, अमिबा साचलेल्या पाण्यात राहतो आणि नाकाच्या पातळ त्वचेतून आत प्रवेश करतो. हा संसर्गजन्य आजार नाही. हे फार क्वचितच घडते, घाबरण्याची गरज नाही. यापूर्वी अशी 5 प्रकरणे समोर आली होती.
2016 मध्ये पहिले प्रकरण समोर आले होते. यानंतर 2019, 2020 आणि 2022 मध्ये प्रत्येकी एक केस आढळून आली. या सर्व बाधित रुग्णांचा मृत्यू झाला होता. ताप, डोकेदुखी, उलट्या आणि चक्कर येणे, झटके येणे ही या आजाराची लक्षणे आहेत. यूएस सेंटर्स फॉर डिसीज कंट्रोलच्या मते, पीएएम हा मेंदूचा संसर्ग आहे जो अमिबा किंवा नेग्लेरिया फॉवलेरी नावाच्या एकल-पेशी जीवांमुळे होतो.
हा अमिबा माती आणि उबदार गोड्या पाण्यात राहतो, जसे की तलाव, नद्या आणि गरम पाण्याचे झरे. याला सामान्यतः ‘ब्रेन इटिंग अमिबा’ असे म्हणतात कारण जेव्हा अमिबा असलेले पाणी नाकात जाते तेव्हा ते मेंदूला संक्रमित करते. मात्र, दूषित पाणी प्यायल्याने संसर्ग होत नाही. अमेरिकेत दरवर्षी सरासरी तीन लोकांना याची लागण होते.
‘प्रायमरी अमीबिक मेनिंगोएन्सेफलायटिस’ म्हणजेच पीएएम रोगामध्ये मेंदू खाणारा अमिबा मानवी मेंदूला संक्रमित करतो आणि मांस खातो. हे सामान्य अमीबा नाहीत, ज्यांचे संक्रमण प्रतिजैविकांनी नष्ट केले जाऊ शकते. हे इतके प्राणघातक आहे की जर संसर्ग वेळीच थांबला नाही तर 5 ते 10 दिवसात एखाद्या व्यक्तीचा मृत्यू होऊ शकतो.