महाराष्ट्रातील शेती करणारे हे गाव आहे देशात सर्वात श्रीमंत, कसं झालं शक्य, जाणून घ्या…

भारतात एक गाव आहे ज्याला करोडपतींचे गाव म्हणतात. या गावाची एकूण लोकसंख्या 1250 पेक्षा थोडी जास्त आहे. या गावात एकूण 305 कुटुंबे राहतात. यापैकी 80 लोक करोडपती आहेत, तर 50 कुटुंबांचे वार्षिक उत्पन्न 10 लाखांपेक्षा जास्त आहे.

आम्ही बोलत आहोत महाराष्ट्रातील अहमदनगर जिल्ह्यातील हिवरे बाजार गावाविषयी. याला भारतातील सर्वात श्रीमंत गाव देखील म्हटले जाते. सर्वात मोठी गोष्ट म्हणजे या गावातील लोकांच्या उत्पन्नाचा मुख्य स्त्रोत शेती आहे. इथल्या लोकांनी मिळून शेतीवर भर दिला आणि गावाचा जीडीपी वाढवला.

हिवरेबाजार गावात एकेकाळी सर्वत्र गरिबी होती. त्यामुळे लोक उपजीविकेच्या शोधात हिवरेबाजार गावातून शहरांकडे जात होते. परिस्थिती इतकी बिकट होती की 1990 मध्ये इथली 90 टक्के कुटुंबे गरीब होती. या गावाला 80 आणि 90 च्या दशकात भीषण दुष्काळ पडला होता. परिस्थिती इतकी बिकट झाली की पिण्यासाठीही पाणी राहिले नाही.

त्यावेळी गावात 93 विहिरी होत्या. भूजल पातळीही 110 फुटांनी खाली गेली होती. काही लोक कुटुंबासह गाव सोडून पळून गेले. मग या गावातील लोकांनी स्वतः नशीब आजमावायचे ठरवले. दुष्काळाचा सामना करण्यासाठी 1990 मध्ये संयुक्त वन व्यवस्थापन समिती या समितीची स्थापना करण्यात आली.

त्याअंतर्गत गावात विहिरी खोदणे, वृक्षारोपण करण्याचे काम श्रमदानातून करण्यात आले. महाराष्ट्र रोजगार हमी योजनेंतर्गत या कामासाठी निधी प्राप्त झाला. यानंतर 1994-95 मध्ये आदर्श ग्राम योजना सुरू झाल्याने या कामाला गती मिळाली. यानंतर समितीने हिवरे गावात जास्त पाणी लागणाऱ्या पिकांच्या पेरणीवर बंदी घातली.

लोकांच्या मेहनतीचे आणि एकजुटीचे फळ म्हणजे आता गावात 300 हून अधिक विहिरी आहेत. त्याचबरोबर कूपनलिका ओस पडल्याने भूजल पातळी 30 फुटांवर आली आहे. गावातील सर्व कुटुंबे शेतीतून उत्पन्न मिळवतात.

गावातील लोक भाजीपाला पिकवून दरवर्षी भरघोस उत्पन्न मिळवतात. एवढेच नव्हे तर त्यांचे उत्पन्नही वर्षानुवर्षे वाढत आहे. हिवरे बाजार गावाचे दरडोई उत्पन्न हे देशातील पहिल्या 10 टक्के ग्रामीण भागातील सरासरी 890 रुपये प्रति महिना उत्पन्नाच्या दुप्पट आहे. गेल्या 20 वर्षांत सरासरी उत्पन्न 20 पटीने वाढले आहे.

हिवरे गावातील लोकांच्या एकजुटीमुळे गरिबी संपली आणि लोकांनी शहरांकडे जाणे बंद केले. आता लोक हिवरेबाजार गावात राहून शेती करतात. गाव सोडून गेलेले अनेक लोक आता परतले आहेत. हिवरे बाजार गावचे सरपंच पोपट राव पवार यांचे नाव देशातील अशा मोजक्या लोकांमध्ये गणले जाते.

ज्यांच्यामुळे संपूर्ण गावाची स्थिती बदलली. हिवरेबाजार गावातील आजूबाजूचे लोकही त्यांच्याकडून शिकून आपले उत्पन्न वाढवण्यासाठी शेतीत नवनवीन प्रयोग करत आहेत. यातून शेतकरी मोठ्या प्रमाणावर पैसे कमवतात.