kidney : एकाच व्यक्तीच्या शरीरात पाच किडनी असतील, यावर विश्वास ठेवणं कठीण वाटेल, पण हे सत्य आहे. संरक्षण मंत्रालयात कार्यरत असलेले 47 वर्षीय शास्त्रज्ञ देवेंद्र बर्लेवार यांच्यावर तिसऱ्यांदा किडनी प्रत्यारोपण करण्यात आले असून, हे दुर्मिळ आणि यशस्वी ऑपरेशन ठरले आहे.
बर्लेवार यांच्या शरीरात पाच किडनी असल्या तरी त्यापैकी फक्त एक कार्यरत आहे. त्यांना ही नवीन किडनी ब्रेन डेड शेतकऱ्याच्या कुटुंबाच्या संमतीने दान मिळाल्यानंतर प्रत्यारोपित करण्यात आली. ही केस अत्यंत दुर्मिळ मानली जात आहे, कारण त्यांच्यावर तीन वेळा किडनी प्रत्यारोपण करण्यात आले आहे.
तिसऱ्यांदा जुळणारा दाता सापडणे अत्यंत दुर्मिळ
जीवनात तीन वेळा जुळणारा योग्य दाता मिळणे हे अत्यंत दुर्मिळ प्रकरण आहे. फरिदाबादमधील अमृता हॉस्पिटलमधील डॉक्टरांनाही तिसऱ्या किडनीसाठी शरीरात योग्य जागा निर्माण करण्याचे मोठे आव्हान होते. डॉक्टरांनी ही नवीन किडनी उजव्या बाजूला, सध्याच्या आणि आधीच्या प्रत्यारोपित किडनीच्या जवळ बसवली आहे.
दीर्घकाळ किडनी आजाराने त्रस्त
बर्लेवार अनेक वर्षांपासून क्रॉनिक किडनी डिसीज (CKD) या आजाराने त्रस्त होते आणि त्यांना नियमित डायलिसिस घ्यावे लागत होते.
- 2010: त्यांना पहिली किडनी त्यांच्या आईकडून दान मिळाली, पण वर्षभरातच ती निकामी झाली.
- 2012: दुसऱ्यांदा नातेवाईकाने दान केलेली किडनी प्रत्यारोपित करण्यात आली, जी 2022 पर्यंत व्यवस्थित कार्यरत होती.
- 2022: कोविडमुळे आरोग्य अधिक बिघडले आणि डायलिसिस सुरू करावे लागले.
- 2023: जिवंत दाता न मिळाल्याने मृत दात्याकडून किडनीसाठी नोंदणी करण्यात आली.
तिसरी शस्त्रक्रिया यशस्वी, बर्लेवार आनंदी
9 जानेवारी रोजी, अमृता हॉस्पिटलमधील वरिष्ठ डॉक्टर अनिल शर्मा आणि त्यांच्या टीमने चार तास चाललेल्या जटिल शस्त्रक्रियेद्वारे बर्लेवार यांच्यावर तिसऱ्यांदा किडनी प्रत्यारोपण यशस्वीरीत्या पार पाडले.
ब्रेन डेड दात्याची किडनी प्रत्यारोपण केल्यानंतर ती त्वरित कार्यरत झाली आणि लघवी तयार होऊ लागली. शस्त्रक्रियेनंतर त्यांना डायलिसिसची गरज राहिली नाही.
10 दिवसांनंतर बर्लेवार यांना रुग्णालयातून डिस्चार्ज देण्यात आला. त्यांनी आनंद व्यक्त करत सांगितले की, “आता मला डायलिसिसची गरज नाही, ही माझ्यासाठी मोठी दिलासा देणारी बाब आहे. अवयवदान मिळवणे कठीण असते, आणि मी तीन वेळा भाग्यवान ठरलो.”
वैद्यकीय चमत्कार आणि अवयवदानाचे महत्त्व
बर्लेवार यांचे प्रकरण वैद्यकीय क्षेत्रातील दुर्मिळ आणि अद्भुत यश मानले जात आहे. हे अवयवदानाचे महत्त्व अधोरेखित करणारे एक उदाहरण आहे, जे अनेक गंभीर आजाराने ग्रस्त रुग्णांसाठी आशेचा किरण ठरू शकते.
या प्रकरणामुळे अवयवदानाबद्दल जागरूकता वाढू शकते आणि अनेकांना जीवनदान मिळवण्याची संधी मिळू शकते.
